Bản ngã là gì? Tầm quan trọng và cách vượt qua được nó

Bản ngã là gì? Bản ngã hay còn gọi là cái tôi, là nhân cách, cá tính của mỗi con người được hình thành qua những trải nghiệm trong cuộc sống thường ngày.

Bạn có bao giờ nghe qua cụm từ bản ngã chưa? Chắc hẳn sẽ có rất nhiều người thắc mắc về khái niệm này và phải làm sao nếu bản thân tồn tại cái tôi quá lớn. Các bạn đừng lo lắng nha, trong bài viết dưới đây, tech24 sẽ giải đáp giúp bạn khái niệm bản ngã là gì, ưu nhược điểm và cách để bạn có thể vượt qua được cái tôi quá lớn.

Bản ngã là gì?

Bản ngã là cái tôi của mỗi con người.

Bản ngã là một khái niệm khá là phức tạp, ở mỗi lĩnh vực thì nó lại được hiểu theo một khái niệm riêng.

Theo Triết học

Theo triết học, cái tôi là một thực thể tinh thần.

Trong Triết học, bản ngã thường được xem là một thực thể tinh thần, độc lập với cơ thể vật chất. Bản ngã được coi là chủ thể của ý thức, là nơi lưu giữ những ký ức, trải nghiệm, cảm xúc, suy nghĩ của mỗi người. Bản ngã cũng là nơi quyết định hành vi, suy nghĩ và cảm xúc của con người.

Có nhiều quan điểm khác nhau về bản ngã trong triết học. Một số nhà triết học cho rằng bản ngã là một thực thể cố định, bất biến, tồn tại mãi mãi. Những nhà triết học khác lại cho rằng bản ngã là một thực thể thay đổi, biến động theo thời gian.

Theo Tâm lý học

Khái niệm theo tâm lý học.

Bản ngã thường được xem là một cấu trúc tâm lý phức tạp, bao gồm nhiều yếu tố khác nhau, như:

• Cái tôi tự nhiên (the id): Đây là phần bản năng, vô thức của con người, là nơi chứa đựng những ham muốn, nhu cầu, bản năng của con người.
• Cái tôi lý trí (the ego): Là phần ý thức của con người, có chức năng điều chỉnh, kiểm soát những ham muốn, nhu cầu của cái tôi tự nhiên, nó cũng chịu sự ảnh hưởng của những tác động ngoài xã hội.
• Cái tôi siêu ý thức (the superego): Vốn là phần đạo đức của con người, có chức năng kiểm soát, kìm hãm những ham muốn, nhu cầu của cái tôi tự nhiên.

Các nhà tâm lý học cho rằng cái tôi đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh hành vi, suy nghĩ và cảm xúc của con người, nó giúp con người thích nghi với môi trường xung quanh, đồng thời giúp con người có được sự hài hòa, cân bằng trong cuộc sống.

Theo Phật giáo

Bản ngã là gì trong Phật giáo?

Trong Phật giáo, bản ngã được xem là một khái niệm không tồn tại mà nó chỉ là một sự kết hợp của các yếu tố vật chất và tinh thần, nhưng không có một thực thể cố định, bất biến nào tồn tại bên trong con người.

Phật giáo cho rằng cái tôi là một ảo tưởng, là sự chấp trước vào những khái niệm, ý niệm. Sự chấp trước vào cái tôi là nguyên nhân của mọi khổ đau, phiền não. Mục tiêu của Phật giáo là giúp con người vượt qua sự chấp trước vào cái tôi để đạt được giác ngộ, giải thoát.

Nói tóm lại, bản ngã là một khái niệm nói về bản sắc, nhân cách, cá tính của mỗi con người được hình thành từ những trải nghiệm, suy nghĩ trong quá trình sống.

Tầm quan trọng của Bản ngã đối với mỗi con người

Vậy các bạn đã hiểu hết khái niệm bản ngã là gì chưa nào. Cái tôi có vai trò vô cùng quan trọng đối với mỗi con người, tuy nhiên nó cũng có những ảnh hưởng tích cực và tiêu cực như:

Ảnh hưởng tích cực

Bản ngã giúp con người định hướng được giá trị bản thân.

• Giúp con người nhận thức được tầm quan trọng của bản thân, từ đó con người có thể hiểu rõ mình là ai, mình làm được những gì và mình cần làm gì để có thể phát triển, cải thiện bản thân.
• Giúp con người định hướng được giá trị sống mà bản thân vẫn đang hướng tới. Những giá trị cốt lõi này sẽ là kim chỉ nam cho mọi hành động của chính họ trong cuộc sống.
• Cái tôi giúp con người có những hành vi, ứng xử phù hợp với chuẩn mực xã hội. Nhờ đó, con người có thể hòa nhập với xã hội, xây dựng những mối quan hệ tốt đẹp với mọi người xung quanh.

Ảnh hưởng tiêu cực

Bản ngã cũng ảnh hưởng tiêu cực nếu không điều chỉnh hợp lý.

Tuy nhiên, cái tôi cũng có thể trở thành một yếu tố tiêu cực nếu không được điều chỉnh hợp lý. Khi cái tôi quá lớn, con người sẽ trở nên ích kỷ, chỉ nghĩ đến bản thân mà không quan tâm đến người khác. Điều này có thể dẫn đến những mâu thuẫn, xung đột trong các mối quan hệ của con người. Hãy cùng tham khảo cách vượt qua được cái tôi của bản thân ngay dưới đây nhé.

Cách vượt qua được Bản ngã

Hãy thay đổi cách nhìn nhận bản thân.

Để vượt qua được cái tôi của bản thân là một quá trình lâu dài và đòi hỏi bạn phải kiên trì. Dưới đây, tech24 liệt kê giúp bạn một số phương pháp chiến thắng được cái tôi của bản thân:

• Bạn cần thay đổi cách nhìn nhận về bản thân. Hãy học cách chấp nhận bản thân với những điểm mạnh, điểm yếu của mình. Hãy nhớ rằng, mỗi con người đều là một cá thể độc lập, không có ai là hoàn hảo và mỗi người đều có điểm mạnh, điểm yếu riêng.
• Học cách lắng nghe và thấu hiểu cảm xúc của người khác. Trước mỗi sự việc nào đó, hãy thử đặt mình vào vị trí của người khác để bạn có thể giảm bớt sự phán xét và ích kỷ.
• Hãy chấp nhận sự thật và ngưng đổ lỗi cho hoàn cảnh, số phận. Tất cả thành công, thất bại đều do chính bạn gây nên, vì thế hãy ngừng đổ lỗi khi gặp bất lợi hay thất bại mà thay ào đó hãy nhìn nhận lại xem mình sai ở đâu, vấp ngã ở đâu để có thể thay đổi ở lần sau bạn nhé.
• Hãy sống hết mình cho hiện tại, đừng tiếc nuối về quá khứ hay suy nghĩ xa xôi về tương lai.
• Thiền định là một phương pháp giúp bạn rèn luyện tâm trí và vượt qua bản ngã. Khi thiền định, bạn sẽ tập trung vào hơi thở và suy nghĩ của mình. Điều này sẽ giúp bạn nhận biết được cái tôi của mình và cách nó tác động đến suy nghĩ, cảm xúc và hành vi của bạn.

Những câu nói hay về Bản ngã

Những câu châm ngôn hay về cái tôi.

Dưới đây là một số câu nói hay về cái tôi của bản thân, mời các bạn cùng thưởng thức và suy ngẫm nha:

• Bản ngã là nguồn gốc của đau khổ và bất công - Theo Phật giáo.
• Bản ngã là một chiếc hộp nhỏ - Thích Nhất Hạnh.
• Cái ác ghê gớm nhất bắt nguồn từ chính chúng ta - Theo nhà triết học Jean Jacques Rousseau.
• Cái tôi không phải là thứ sẵn có, mà là thứ liên tục hình thành thông qua lựa chọn hành động - Theo John Dewey.
• Hầu hết con người tin rằng tâm trí là một tấm gương, phản chiếu gần gần chân thực thế giới bên ngoài, mà không nhận ra rằng ngược lại, chính tâm trí là yếu tố sáng tạo chính - Theo Rabindranath Tagore.

Qua bài viết trên, tech24.vn đã giúp bạn trả lời câu hỏi bản ngã là gì? Và tầm quan trọng cũng như cách vượt qua được cái tôi quá lớn của mỗi con người. Hy vọng bản thân mỗi con người sẽ ngày càng hoàn thiện hơn và phát triển được tiềm lực của chính mình.